Zakładając lokatę w banku myślimy tylko o jednym – aby wybrać taką ofertę, która zapewni nam najlepszą stopę zwrotu. Wpłacamy środki do banku, nierzadko niemałe – i czekamy na procenty. Co się jednak dzieje w sytuacji, gdy następuje nieszczęśliwy wypadek i musimy “pożegnać się” z tym światem? Czy nasi bliscy w prosty sposób odzyskają środki znajdujące się na lokacie w banku? No i tutaj zaczynają się schody.
Jak można wyczytać w dzisiejszej publikacji Gazety Prawnej banki … nie mają obowiązku informowania potencjalnych spadkobierców o tym, że osoba, która zakładała u nich lokatę, już nie żyje. Instytucje finansowe wychodzą z założenia, że to osoby zainteresowane mają się zgłaszać po te środki. Nie szukają ich same – a wystarczyłoby na przykład weryfikować w bazie PESEL, czy dana osoba żyje – chociażby raz na rok.
Pikanterii całej sytuacji dodaje fakt, że jeżeli przez 10 lat nikt nie zgłosi się po lokatę, to zgodnie z prawem przechodzi ona na rzecz … banku!
O jakich kwotach mówimy? Okazuje się, że o sporych. Tylko w OFE szacuje się, że jest ich nawet 2 mld złotych:
Wojciech Rabiej, członek zarządu Nordea PTE, wylicza: – Liczba zmarłych członków wszystkich OFE do 2011 roku sięgnęła 144 tys. Zakładając, że każdy z członków OFE od wprowadzenia reformy do 2010 roku zgromadził średnio 30 tys. zł na koncie w ramach II filaru, łączna wartość środków należnych spadkobiercom lub osobom uposażonym może wynosić obecnie nawet 2 mld zł.
A jak jest w bankach? Tutaj możemy mówić o kwocie nawet i dwa razy większej!
Hubert Janiszewski, szef rady nadzorczej Deutsche Bank Polska, przyznaje, że z pewnością są one wyższe niż w przypadku funduszy. – W bankach ludzie oszczędzają znacznie dłużej niż w OFE. Myślę, że takich osieroconych pieniędzy może tam być co najmniej dwa razy tyle – wyjaśnia.
Dwa razy tyle, czyli … około 4 mld złotych !
W związku z wydłużeniem wieku emerytalnego coraz więcej osób myśli o 3 filarze. Jak to wygląda w przypadku produktów tego typu?
Postanowiłem sprawdzić, jak to wygląda w Skandii.
W sytuacji, gdy umiera osoba, która posiadała produkt oszczędnościowo-inwestycyjny, firma, przy braku wpłacanych składek, próbuje skontaktować się z właścicielem. Przy braku sukcesu w tej materii (w końcu on nie żyje…) na adres do korespondencji widniejący w umowie, wysyłane jest stosowne pismo. Jeżeli i na nie nie ma odpowiedzi, to zgodnie z OWU umowa zostaje rozwiązana a środki zostają wysłane przekazem pocztowym na adres osoby, która założyła polisę. Jak środki wrócą do firmy (nie zostaną podjęte), to Skandia umieszcza je na nieoprocentowanym rachunku. Zgodnie z informacją uzyskaną od Skandii taka sytuacja nie zamyka sprawy:
Jeśli środki wracają wówczas staramy się skontaktować z klientem lub rodziną osoby do której kierowane są środki.
W chwili otrzymania dokumentów dotyczących wypłaty świadczenia sprawa jest procesowana jako wypłata z tytułu zgonu ubezpieczonego, takie świadczenie nie podlega przeterminowaniu.
Jak można się zabezpieczyć przed takimi sytuacjami?
Najlepiej wskazać osoby uposażone – to 3 filar. W przypadku lokat – warto zapytać o taką możliwość w swoim banku. Np. w mBanku za 15 zł możemy wypełnić odpowiedni wniosek, w którym wskazujemy osoby uposażone (w zakresie danej lokaty).
Zawsze też można przygotować testament – najlepiej u notariusza. To ważne, ponieważ przy braku uposażonych czy testamentu pieniądze wchodzą w masę spadkową – i nie dość, że cały proces ich odzyskiwania tra długo, to jeszcze o tym, kto dostanie zgromadzone środki, decyduje sąd, a nie np. bezpośrednio zainteresowane tym osoby (np. żona samotnie wychowująca dzieci).
Aby w ogóle ktoś wiedział w rodzinie o zgromadzonych środkach warto poinformować np. małżonka o tym, że założyliśmy gdzieś lokatę. Albo założyć np. specjalny segregator z umowami. Dzięki zgromadzonym w jednym miejscu papierom rodzina łatwiej dowie się, co i jak. Trzeba tylko pamiętać, że środki wejdą do masy spadkowej. Dlatego warto zadbać o to, aby w razie naszej śmierci środki dostały te osoby, które powinny.
Jak zadbać o bezpieczeństwo bliskich na etapie podpisywania umowy o 3 filar?