Pieniądze pożyczane pod zastaw to jedna z najstarszych form kredytowania. Jak wiemy, z punktu widzenia kredytobiorcy jest to bardzo niekorzystny rodzaj zadłużenia. Jednak mimo to, nawet dziś klienci indywidualni, czy przedsiębiorstwa, które są w kiepskiej sytuacji finansowej korzystają z kredytów pod zastaw udzielanych banki komercyjne. Kredyt lombardowy jest nie tylko wysoko oprocentowany, ale i posiada krótki okres spłaty. Jakie są inne cechy charakterystyczne dla tego rodzaju produktu zadłużeniowego i co każdy potencjalny kredytobiorca powinien o nim wiedzieć?
Kredyt lombardowy – co to właściwie jest?
Kredyt lombardowy to inaczej kredyt pod zastaw (np. papierów wartościowych, metali szlachetnych, nieruchomości, towarów). Jest to rodzaj krótkoterminowego kredytu, udzielany na kilka miesięcy, a nawet kilka tygodni. Taki kredyt może być udzielany przez banki komercyjne osobom fizycznym lub firmom. Na okres trwania umowy kredytowej bank przejmuje zastawione dobra. Kwota udzielanego kredytu lombardowego jest zwykle znacznie niższa niż wartość zastawu. Dlaczego? Ponieważ bank przyjmując zastaw towarowy musi wziąć pod uwagę ryzyko związane ze spadkiem jego wartości, czy obniżeniem jakości, ceny.
Kredytodawca oferując kwotę niższą niż wartość zastawionych towarów zabezpiecza w ten sposób swoje interesy. Najczęściej kredyt lombardowy stanowi od 20% do 75% wartości towaru. Dla papierów wartościowych wynosi on zwykle od 50 do 75% ich wartości rynkowej. Przeważnie kredyt lombardowy udzielany jest właśnie pod zastaw papierów wartościowych, gdyż banki nie posiadają specjalnych magazynów do przechowywania towarów z zastawu i jest to najdogodniejsze dla nich rozwiązanie. Pamiętajmy, że jeżeli klient nie spłaci długu, bank ma pełne prawo do sprzedaży zastawionych dóbr. Najważniejsze cechy kredytu lombardowego to:
- krótki okres kredytowania,
- wysokie oprocentowanie,
- odsetki pobierane z góry,
- wycena przedmiotu zastawu na koszt kredytobiorcy,
- kredytobiorca przedstawia płynne zabezpieczenie o wartości przekraczającej sumę kredytu.
Kredyt lombardowy to pojęcie, które może również dotyczyć zadłużenia zaciąganego przez banki komercyjne w NBP pod zastaw swoich papierów wartościowych (np. bonów skarbowych, obligacji rządowych, czy weksli). W takim przypadku jest to tzw. kredyt lombardowy banku centralnego, który zapewnia bankom płynność finansową. Jego wysokość ogranicza jedynie portfel wolnych papierów wartościowych danego banku komercyjnego.
Kredyt pod zastaw a stopa lombardowa
Stopa lombardowa określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych (najwyższy poziom oprocentowania kredytu lombardowego). W Polsce stopę kredytu lombardowego ustala Rada Polityki Pieniężnej. To jedna z podstawowych stóp procentowych w naszym kraju.
Co prawda kredyt lombardowy jest jednym z najszybszych kredytów, jaki możemy otrzymać, jednak ze względu na niekorzystne warunki (m.in. krótki okres kredytowania i wysokie oprocentowanie) starajmy się nie zaciągać tego typu zadłużenia.